Mutlu Bebek Bakımı: Bebek Bakımında Yapılan Hatalar ve Öneriler
Uykusuz geceler, sonu gelmeyen ağlamalar, herkesin sürekli farklı tavsiyeler verip kafa karıştırdığı günler… Özellikle yeni doğan bebek sahibi olan anne ve babalar, hem doğum öncesinde hem de doğum sonrasında tam bir kaos yaşıyorlar. Her kafadan bir ses çıktıkça iyice bunalıyor, neyin doğru neyin yanlış olduğu konusunda kafa karışıklığı yaşıyorlar. Mutlu bebek, mutlu aile demektir. Bu yüzden bebek bakımında kulaktan dolma yanlışları öğrenmek ve bebeğinizi mutlu edecek püf noktalarını uygulamak önemlidir. Peki mutlu bebek bakımı için yapılmaması gerekenler nelerdir?
Bebek Bakımında Yapılan Hatalar Nelerdir?
Bilimsel gerçekliği olmayan kulaktan dolma bilgilerle gelenekselleşmiş bebek bakımı bilgileri, hem sorunları çözmediği için işe yaramaz hem de bebek sağlığını olumsuz etkiler. Peki bebek bakımında doğru bilinen yanlışlar nelerdir?
1. Bebek Tuzlamak Doğru Mu?
Eski Roma geleneğine dayanan bebek tuzlama; bebeğin pişik olmaması, büyüdüğünde terinin kokmaması, bebeğe uğur ve bereket getirmesi için yapılıyor. Yenidoğan bebekleri tuzlamak, vücutta su kaybına bağlı (hipernatremi) beyin kanaması sonucunda ölüme sebep olabilir. Bu yüzden bu gelenekten uzak durmalı, mutlaka uygulayacaksanız tuz oranını minimum miktarda tutarak çok dikkatli olmalısınız. Aynı zamanda doktorunuza danışarak onun önerileri ışığında uygulama yapmalısınız.
2. Bebeğin Tırnaklarını Kesmek İçin Kırkını Beklemek
Bebeklerin tırnaklarını kesmek, sağlık ya da dini açıdan hiçbir sorun teşkil etmez. Batıl inançlardan biri olan bebeğin kırkı çıkmadan tırnakların kesmemek, ellerini kontrol etmeyi henüz öğrenememiş bebeğinizin yüzüne ya da gözüne zarar vermesine sebep olabilir.
3. Her Mevsim Bebeği Çok Kalın Giydirmek
Bebeğinizi mevsim koşullarına uygun giydirmelisiniz. Aksi takdirde pişik, isilik, aşırı terleme ve huzursuzluk gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Aynı şekilde oda ısısının da 20 – 24 derece arasında olması yeterlidir. Çok sıcak ve kuru hava, bebeklerde burun tıkanıklığına, dolayısıyla da ateşli hastalıklara ve uyku düzenlerinin bozulmasına sebep olur.
4. Şekerli Su Sarılığa İyi Gelir Mi?
Yenidoğan bebeklerde, ilk 6 ay saf su dahi vermek doğru değildir. Sindirim sistemi sağlığı ve sağlıklı gelişimi için mümkün mertebe sadece anne sütü ile beslenmelidir. Sarılık hastalığından şüpheleniyorsanız, doktorunuza danışarak doğru tedaviyi uygulamanız gerekir.
5. Sütüm Yetmiyor Mama Vermeli Miyim?
Sütünüz az geliyor olabilir veya bebeğiniz kısa süreli ve kesik kesik emebilir. Bu durumda hemen panik yapıp “Bebeğim doymuyor, aç kalacak.” diye düşünmenize gerek yok. Eğer bebeğiniz günde 2-3 kez dışkılama yapıyor ve idrara çıkıyorsa sorun yok demektir. Sütünüz hiç gelmiyorsa, mutlaka doktorunuza danışarak anne sütünü kontrollü bir şekilde bırakmalı, süt pompası gibi alternatif yöntemleri de denemelisiniz. Hazır mama yerine evde kendi yaptığınız sağlıklı ve içinde ne olduğunu bildiğiniz mamaları kullanmalısınız.
6. Kucağa Alışırsa Şımarır Mı?
Bebek bakımı konusunda en sık yapılan hatalardan biri de, kucağa alışırsa şımarır ve hep kucak ister düşüncesidir. Hâlbuki, anne ve babanın bebeğini kucağına alması, bebeğin güven duygusunun gelişmesi ve huzurlu olması için önemlidir. Özellikle anne ile temas, oksitosin hormonunun üretilmesini sağlayarak bebeğin rahatlamasını sağlar. Sürekli kucağa almak yerine, bebeğinizin ihtiyacı oldukça kucağınıza almalı, sevecen bir ses tonuyla konuşmalı ya da ninni söylemelisiniz. Sevginizi hissetmesi, mutlu olması ve duygusal gelişiminin sağlıklı ilerlemesi açısından çok önemlidir.
7. Uyusun Diye Yapılan Yanlışlar
Bebeğiniz hemen uyusun diye ayağınızda sallamanız, her defasında kucağınıza almanız ya da arabayla gezdirmek gibi sıra dışı yöntemler denemeniz doğru değildir. Bebeklerin 3. aydan itibaren kendi beşiklerinde, karanlık bir odada ve yalnız uyumaları önemlidir. Beşiğine yatırdıktan sonra elini tutarak yanında olduğunuzu hissettirebilir, ona ninniler söyleyerek sakinleştirebilir ve beşiğini sallayabilirsiniz. Uykuya dalarken beşiğin başına geçerek sizi görmeden uyumaya alışmasını sağlayabilirsiniz. Tüm bunlardaki asıl amaç, bebeğin daha ilk aylarından itibaren kendi kendine uyuyabilmesini öğretmek ve her koşulda rahat uyumaya alıştırmaktır. (Bkz: Bebeklerde uyku düzeni ve uyku eğitimi nasıl olmalı?)
8. Altını Temizlerken Islak Mendil Kullanmak
Bebeklerin cildi hassas ve dış etkenlere açıktır. Islak mendiller; içerdikleri alkol, parfüm ve sağlığa zararlı kimyasallar nedeniyle bebeğinizin cildini tahriş ederek hassasiyet ve pişik gibi sorunlara yol açar. Aynı zamanda temizlemekten ziyade bakterilerin yayılmasına ve cilde nüfuz etmesine sebep olur. Doğru bebek bakımı için altını temizlerken, ıslak mendil yerine su ve doğal sabun kullanmanız, ardından iyice kurulamanız yeterlidir.
9. Banyo Yaparsa Üşütür Hasta Olur
Bebekler banyo yaptıkları için değil, banyo sonrasında tam kurulanıp hızlı bir şekilde giydirilmedikleri için üşürler. Aynı zamanda oda ısısının da, doğru sıcaklıkta olması önemlidir. Bebeğinizi yazın her gün, kışın ise haftada 3 gün banyo yaptırmanız cilt sağlığı ve rahatlaması için önemlidir.
10. Hasta Olduğunda Hemen Antibiyotik Kullanmak
Türkiye, antibiyotik kullanımında tüm Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Bebeklerde antibiyotik kullanmak; bağışıklık sistemine zarar verir, böbrek yetmezliğine yol açar, karaciğer fonksiyonlarını bozar, alerjiyi tetikler ve ishal yapar. 2 yaşın altındaki çocuklarda antibiyotik kullanımı, obezite ve diyabet gibi hastalıklara davetiye çıkarır. Bu yüzden bebeğiniz hasta olduğunda doktorunuza danışmalı, antibiyotik kullanmak yerine alternatif yöntemleri denemelisiniz. Burun tıkanıklığı gibi basit sorunlarda ise, elektrik süpürgesi ile çalışan burun aspiratörü kullanarak tıkanıklığı anında açabilirsiniz. Üstelik elektrik süpürgesinin sesi, beyaz gürültüdür ve anne karnındaki sese benzediği için bebeğinizi rahatlatır. (Bkz: Bebeklerde burun tıkanıklığı olmaması için yapılması gerekenler nelerdir, en iyi ve en hızlı tedavi yöntemi nedir?)
Mutlu bebek büyütmenin sırrı; huzurlu aile ortamı sağlamak, doktorun önerileri doğrultusunda ilerlemek, düzenli kontrollerini yaptırmak ve bebek bakımında sağlıklı yöntemleri uygulamaktır. Duygusal gelişimleri için sevgiyle yaklaşmak, tensel teması arttırmak ve sözlü iletişim kurmak da önemlidir. Aynı zamanda beslenme ve uyku gibi günlük rutinleri belli bir düzende uygulayarak bebeğinizi alıştırmanız gerekir. Zihinsel gelişimi için ise iletişimin yanı sıra, eğitici oyuncaklar ile birlikte oynamanız da bebek bakımı konusunda mutlu bebekler yetiştirmenin altın sırrıdır.
> Bebeklerde burun tıkanıklığı hangi hastalıklara davetiye çıkarıyor?
> Bebeklerde burun tıkanıklığı belirtileri nelerdir?
> Ağlayan bebek 10 saniyede nasıl sakinleştirilir?
> Çocuklarda ve bebeklerde burna kaçan yabancı cisim kolayca nasıl çıkartılır?